BIM Gebruikersgroep Zuid-Nederland; toekomstbestendig

De 3^e bijeenkomst alweer, de BIM Gebruikersgroep Zuid Nederland is actief en groeiende!

Een aantal nieuwe mensen is aangeschoven aan onze BIM-tafel in Born, die trouwens goed gevuld is met 30 personen, inclusief een buitenlandse gast. Zijn naam is Adriën Buteneers, lector van Hogeschool PSL uit Diepenbeek. Daardoor vraag ik mij af of de naam BIM gebruikersgroep Zuid Nederland de lading nog dekt.

Onze gebruikersgroep is inmiddels ook opgemerkt door twee architectenbureaus. Met dank aan de BNA. En, last but not least, kunnen we nu ook stellen dat we geen mannenclub meer zijn. Monique Vroomen, welkom!

Als introductie stel ik de, bijna al traditionele vraag, wat men zoal bezighoudt als het om BIM gaat. Hier komen hele interessante onderwerpen uit, waardoor we genoeg gespreksstof hebben voor de komende 10 jaar. 

Onderwijs

Zelf was ik gevraagd een gastcollege te geven voor alle 1^e en 4^e jaars studenten Bouwkunde van Zuyd Hogeschool. Ik heb hun meegenomen in de wereld die BIM heet. Maurice Dereij van Zuyd geeft aan dat ze vanaf september gestart zijn met het nieuwe onderwijsprogramma BIM voor de 1^e jaars. Hij geeft aan dat nu al blijkt dat de studenten in iedere geval niet de belemmerende factor meer zijn. Maurice is erg positief over deze ontwikkelingen.

Ook nu hebben we vanuit onze groep weer een aantal interessante sprekers kunnen porren om hun kennis met ons te delen:

Exploitatiekosten versus BIM

Stefan Janssen van Klictet Advies laat ons zien hoe we op basis van een BIM-model vroegtijdig exploitatiekosten inzichtelijk kunnen maken. Zo kunnen in overleg met de gebruiker vroegtijdig de juiste ontwerpbeslissingen genomen worden.

Cruciaal in dit proces is samenwerking. De partijen moeten het BIM-model op de juiste wijze aanleveren. Andere voorwaarde is dat de opdrachtgever meedenkt. En, zoals we al vaker geconstateerd hebben, is BIMmen voor opdrachtgevers helaas nog een ver van m’n bed show. Daar ligt voor ons nog een uitdaging.

4D-planning = chronisch visualiseren

Daan Heijting van bouwbedrijf Vaessen is geen onbekende van ons. Hij is diegene die de medewerkers van SATIJNplus, destijds nog namens Itannex, BIMmen heeft geleerd. Nadat Daan zich had aangemeld voor deze bijeenkomst waren wij dan ook zo vrij om hem direct te vragen iets te vertellen over 4D-BIM.

Daan laat zien dat het koppelen van een 3D-model aan een planning al heel eenvoudig te realiseren is. Daar zijn geen complexe en dure programma's voor nodig. 4D-BIM is niks anders dan chronologisch visualiseren.

Objecten bibliotheek; van grof naar fijn

Frank Houben van Berkvens wil graag met ons sparren over de opzet van een objecten bibliotheek. Zijn vraag is:
waar moet een objectenbibliotheek aan voldoen om bij te dragen aan een optimale (lean) ketensamenwerking op basis van BIM?

Frank heeft dit als volgt geïllustreerd:

Helaas ontbreekt het aan tijd om hier goed over door te praten. Het enthousiasme van de gebruikersgroep is te groot om 3 onderwerpen binnen 3 uur te behandelen. We besluiten dan ook om de vragen ter overweging mee te nemen, en zullen hier tijdens de volgende BIM-gebruikersgroep op terug komen.

Next time: 

Pointclouds

Sebastiaan van de Ven van Goudstikker de Vries is bereid om de volgende keer iets te vertellen over zijn ervaring met Pointclouds.

Argumented Reality

Ramon Smeets van Smeets Bouw heeft aangegeven dat hij zijn visie over de toekomst van BIM met ons wil delen. De ontwikkelingen van Argumented Reality gaan sneller dan wij denken. Te denken valt aan de Virtual Reality Bril en de Microsoft Hololens.

LinkedIn
Om onze kennisdeling te versterken is er een LinkedIn groep aangemaakt. Word lid, deel jouw kennis en reageer op andere leden. Daar worden we allemaal beter van.

De vervolgbijeenkomst staat gepland op 

woensdag 13 januari a.s. om 09.00 uur in Born. 

Interesse?

Meld je dan aan via info@satijnplus.nl

o.v.v.: BIM gebruikersgroep Zuid-Nederland.

We hebben de ambitie uitgesproken dat iedere deelnemer voor de volgende keer een opdrachtgever mee zal nemen zodat deze ontbrekende groep ook vertegenwoordigd zal zijn in de toekomst.

Succes met jullie BIM-projecten!

Maarten Simonis

Sr.-projectleider | BIM coördinator

Transformatie, links rijden of off-road?

Heeft u de column van Gerben van Dijk al gelezen? "Links rijden, wat wordt de koers?"

Gerben van Dijk vraagt naar jouw ervaringen.

Architect Harold Janssen reageert vlak voor zijn zomervakantie als volgt:

Dag Gerben,

Complimenten voor je metafoor!

Het links of rechts rijden valt reuze mee!

Ik rij bij wijze van spreken al jaren off-road.

Ik ben alpinist en architect, voor mij bestaat de weg niet.

Voor mij is het doel wat geheiligd wordt.

Ik ben al 25 jaar herbestemmingsarchitect, ik ben dus gewend om de creatie van een ander te waarderen, te respecteren en te continueren. 

Dat continueren in een veranderende tijd, waar energiezuinigheid en flexibel gebruik veel hogere eisen stelt aan het bestaand vastgoed, kan vaak alleen door middel van innovatieve transformaties. 

In de bergsport neem ik verantwoorde risico's om mijn doel te bereiken. In mijn architectenvak doe ik niet anders. Ik neem graag mensen mee in mijn touwgroep. Wie wil met mij een project realiseren?

Voldoende antwoord op jouw vraag Gerben?

Met uitdagende groet,

Harold Janssen

BIM gebruikersgroep Zuid Nederland 2 juni 2015

Op 2 juni j.l. was de 2^e bijeenkomst van de “BIM gebruikersgroep Zuid Nederland” (BIM-gg ZNL). Bijna alle deelnemers van de vorige keer, waren ook dit maal weer enthousiast naar Born afgereisd. Daarnaast is de groep met 10 mensen extra gegroeid tot 35 mensen. Het is top dat iedereen zo betrokken is!

De aanwezigen hebben hun mooiste BIM-ervaringen van de eerste helft van 2015 met elkaar gedeeld. We zien dat er interessante dingen gebeuren op dit gebied en concluderen dat ons werkplezier er alleen maar mee wordt vergroot. Hoe mooi is dit?

Meerwaarde

De BIM-gg ZNL is een initiatief dat is ontstaan vanuit de behoefte om kennis te delen (zie blog Sven van Deurzen). Het is dan ook mooi dat de deelnemers bereid zijn om hun kennis en expertise, geheel vrijblijvend en kosteloos, met elkaar te delen.  De BIM-gg ZNL is wat dat betreft uniek doordat het niet commercieel getint is.

De groep bestaat uit een gemêleerd gezelschap. Veel verschillende disciplines nemen hieraan deel. Onze oproep aan het beroepsonderwijs tijdens de vorige sessie heeft gevolg gekregen; Ruud de Theije van Zuyd Hogeschool was aanwezig met 2 studenten.

Er is dus veel animo. We willen er echter wel voor waken dat de groep niet te groot wordt omdat juist die interactie een meerwaarde biedt. Van de andere kant missen we nog een paar disciplines binnen de groep. We zullen dus moeten nadenken hoe we deze twee tegenstrijdigheden kunnen tackelen.

Wat stond er op de agenda:

BIG-BIM

Cas Janssen van Huybrechts Relou en Sven van Deurzen van SATIJNplus hebben een duo-presentatie gegeven over hun ervaring met BIG-BIM bij het project “herontwikkeling locatie Providentia te Sterksel”. Het was een sprong in het diepe waar ze veel valkuilen tegenkwamen die overbrugd moesten worden. De hoeveelheid van participanten en de benodigde communicatie en afspraken daaromheen bleek van cruciaal belang. De vraag die gesteld moet worden is vanaf welk moment je dit traject in gaat. Tevens blijkt dat juist bij BIG-BIM van belang is dat iemand de regie voert.

IFC

Marc Dankers van Dankers Slimmer Bouwen heeft ons meegenomen in de wereld van IFC. Een, voor mij, complexe materie. Volgens Marc is het echter heel simpel: “Je moet het model goed opbouwen, vervolgens op de juiste wijze exporteren en tenslotte moet de ontvanger het op een correcte manier importeren. Dan kan er niks mis gaan.” Piece of cake dus ;)

Conclusie is in ieder geval dat het uitwisselen van het model, zonder gegevensverlies, via IFC goed moet kunnen gaan. Daar is Marc van overtuigd. Het is van belang dat je de juiste instellingen hanteert. Dit kun je het beste, steeds weer, op kleine schaal uittesten zodra er sprake is van het uitwisselen van modellen tussen 2 programma’s, waarvan er minimaal één nog onbekend is.

Voor sommige analfabeten op het gebied van IFC, zoals ondergetekende, was het verhaal van Marc ietwat te technisch. Gelukkig was dat niet voor iedereen het geval, en was er voldoende ruimte om na te praten en nog verder de diepte in te gaan. Het mooie is dat men elkaar via de gebruikersgroep weet te vinden en er spontaan vervolgafspraken ontstaan om over een bepaald onderwerp, zoals IFC, door te praten.

Clash Control.

Mike van de Veur van Vijf Koppen heeft ons geleerd dat bij Clash-Control het niet zozeer gaat over de vraag: “welk programma kies ik” maar eerder: “welke soorten Clash wil ik controleren?”. Tenslotte heeft Mike laten zien wat de verschillen zijn tussen de diverse Clash-programma’s. “De mogelijkheden zijn groot, maar communicatie blijkt toch altijd weer bindend te zijn”, aldus Mike.

In tegenstelling tot de presentatie van Marc, waarbij de diepte werd opgezocht, heeft Mike ons vanuit een helicopterview bewust gemaakt waar het om gaat bij Clashcontrol. Wij kunnen ons ook op dat vlak aanvullen.

Waar zijn onze opdrachtgevers?

Helaas moeten we constateren dat onze opdrachtgevers de BIM-gg ZNL nog niet weten te vinden. Of is men gewoon nog niet met BIM bezig? Terwijl BIM voor beheer van gebouwen toch echt een meerwaarde kan hebben. Opdrachtgevers krijgen notabene bij oplevering van een bouwproject een BIM-model cadeau! Hier kan men allerlei essentiële informatie uithalen voor o.a. beheer- en facilitymanagement. Denk bijvoorbeeld aan het maken van een MJOP (meerjarenonderhoudsplan) en het berekenen van de exploitatiekosten.

BNA

Naast de opdrachtgevers ontbreken ook de collega-architectenbureaus bij de BIM-gg ZNL. Ik ben van mening dat een architectenbureau een cruciale rol kan hebben in het hele BIM-proces. Een architect heeft namelijk de overall view op een bouwproces, weet welke participanten erbij betrokken moeten worden en kan als geen ander de coördinatie op zich nemen om te komen tot een correct model dat clashvrij is. Vanuit die overtuiging zijn wij, SATIJNplus, ook met BIM bezig.

De BNA heeft in ieder geval laten weten zeer positief te zijn over ons initiatief. Wellicht is er via dit blog interesse gewekt bij collega bureaus en nemen zij ook deel aan de volgende bijeenkomst.

Onderwijs

Naar aanleiding van de vorige bijeenkomst hebben wij contact gezocht met Zuyd Hogeschool. Dit heeft er toe geleid dat SATIJNplus, SmeetsBouw en Volantis gesprekken hebben gevoerd met Zuyd Hogeschool over hun BIM-onderwijsprogramma voor 2015/2016. Zo wordt het onderwijs afgestemd op de behoefte en kennis vanuit het bedrijfsleven. Zuyd Hogeschool heeft ons overtuigd er serieus mee bezig te zijn.

Ook met Avans Hogeschool is contact gelegd. Een afspraak is in de maak.

Met Cas Janssen van Huybrechts Relou heb ik in mei j.l. een gastcollege mogen geven voor studenten Vastgoed-Makelaardij bij Fontys Hogeschool over BIM-toepassingen vanaf initiatief-, ontwerp- en realisatie tot en met de beheerfase.

Bedreiging?

Tevens heb ik met collega Sandra Wigmans een gastcollege mogen geven voor studenten van de Academie van Bouwkunst in Maastricht. Opmerkelijk was dat deze aankomende architecten BIM zien als een bedreiging voor hun ontwerpvrijheid.

Delen van onderzoekresultaten

Ruud de Theije gaf aan dat een aantal van zijn studenten goede afstudeeronderzoeken t.a.v. BIM heeft gemaakt. Deze onderzoeken worden gemaakt met, en in opdracht van een bedrijf. De resultaten van het onderzoek zouden voor meer bedrijven waardevol kunnen zijn. Hij betreurt het dat de studenten de onderzoeksrapporten niet openbaar mogen stellen. 

Dit is enerzijds begrijpelijk omdat er vaak bedrijfsspecifieke informatie in staat. Anderzijds zou het mooi zijn om in het kader van kennisdeling de nuttige informatie wel open te stellen. Of willen we elkaar, en dus ook de studenten, aan het werken houden door steeds weer het wiel uit te vinden?

Mogelijk kan één van deze studenten tijdens een volgende bijeenkomst een presentatie geven over zijn of haar afstudeeropdracht.

Vervolg

Er zijn alweer voldoende ideeën over onderwerpen voor een volgende bijeenkomst. Om het voor opdrachtgevers aantrekkelijk te maken denk ik dat we BIM in relatie tot gebouwbeheer in ieder geval op de agenda plaatsen. De agendapunten worden afgestemd op behoefte vanuit gebruikersgroep. Onderwerpen kun je doorgeven aan msimonis@satijnplus.nl

De vervolgbijeenkomst staat gepland op 
dinsdag 6 oktober a.s. om 09.00 uur in Born. 
Interesse en ben je gelokaliseerd in Zuid Nederland?

Meld je dan aan via info@satijnplus.nl

o.v.v.: BIM gebruikersgroep Zuid-Nederland.

Specifiek wil ik nogmaals opdrachtgevers, gebouwbeheerders en architecten uitnodigen deel te nemen. By the way: de gebruikersgroep vraagt zich af waarom alleen heren deelnemen. Het is niet de bedoeling dat het een herenclubje wordt. Waar zijn de dames?

Ik ontmoet jullie graag weer  in oktober!

Maarten Simonis

Sr.-projectleider | BIM coördinator

SATIJNplus 3-D live?

Al meer dan 50 jaar inspecteren wij voor onze klanten grote en kleine objecten op bouwkundige gebreken. Veel kerken, kloosters maar ook genoeg jonge monumenten werden grondig onderzocht vanaf de grond met de verrekijker of met behulp van vaak erg dure steigerconstructies of hoogwerkers. We willen bij een restauratie of onderhoud immers niet achteraf verrast worden met onvoorziene restauratiekosten. Sinds kort lijkt een "nieuwe" rage te ontstaan waar we in de bouw nog wel eens veel plezier van zouden kunnen gaan hebben. 3-D live !?

De virtual campus tour van de Universiteit van Maastricht was voor ons de aanleiding om het team van submedia.nl uit te nodigen voor een demonstratie. In onze nieuwsbrief vertelden wij hierover. 

Een korte impressie die ik tijdens de test gemaakt heb:

Artikel De Telegraaf, 3 februari 2015: “Alles over drones op expo in Den Haag”

"Drones worden allang niet meer alleen voor militaire doeleinden gebruikt. „Ze worden bijvoorbeeld ingezet voor de beveiliging van evenementen, dijkbewaking in Nederland en om olifantenstropers in Afrika op te sporen. Boeren gebruiken ze volop om hun grond te controleren en windturbines worden er mee gecheckt op haarscheurtjes.” Legio toepassingen dus.

“Behalve voor zakelijk gebruik groeit ook de markt voor particulieren in rap tempo. Niet alleen volwassenen, ook kinderen zijn dol op drones. Consumenten gebruiken drones voor de fun en om er mooie filmpjes mee te maken. Je kan jezelf bijvoorbeeld de hele dag laten volgen door een drone en je op die manier laten filmen”, zegt een droneskenner.

“De groeiende populariteit van de soms piepkleine drones, die in alle soorten en maten te koop zijn, komt mede doordat ze in korte tijd flink goedkoper zijn geworden. „Een simpele versie heb je al voor 50 euro. Maar dat kan natuurlijk oplopen tot in de tienduizenden euro's.

De opkomst van de onbemande systemen roept tegelijkertijd nogal wat vragen op rondom veiligheid en privacy. Voor veel mensen is het nog altijd onduidelijk wat wel en niet is toegestaan. In tegenstelling tot sommige andere landen is hierover in Nederland nog geen duidelijke wetgeving, maar daar wordt aan gewerkt".

Samen een pilot?

Heb je méér informatie over de toepassingsmogelijkheden van drones laat het ons weten. Wie weet kunnen we samen een keer een pilot doen waarbij we de drone inzetten voor een bouwkundige inspectie. Ik hoor het graag via rwerne@satijnplus.nl



Ron Werné
projectleider

Samen kansen zien met BIM

Eind vorig jaar deed mijn collega Sven een oproep aan de 'bouwwereld' om met ons te sparren over een werkbaar BIM-proces. Zijn blog heeft veel reacties opgeroepen met als resultaat dat wij op 11 februari jl. met 20 personen aan tafel zaten om te praten over praktische kennisdeling, sparren en samen kansen zien.

Een divers gezelschap was aanwezig. Enerzijds mensen die betrokken zijn aan de voorkant van het BIM-proces en anderzijds mensen die juist met de realisatie van een gebouw bezig zijn.

Het is duidelijk dat iedereen vanuit zijn eigen discipline tegen het BIM-proces aankijkt, maar het is vooral mooi om te zien dat men begrip toont voor elkaars belangen. Alleen dan is de samenwerking optimaal en zal het resultaat goed zijn.

Samenwerking

We hebben gesproken over de knelpunten die we in de dagelijkse praktijk tegenkomen. Daarbij trokken wij al snel de conclusie dat het steeds weer gaat over samenwerking, samenwerking en samenwerking.

Samenwerking is bij het hele BIM-proces van essentieel belang. Daarbij speelt de techniek van Revit, of een ander BIM-programma, van minder belang. Wel is het goed om van elkaar vooraf te weten hoe je in het BIM-proces staat, wat je ervaring is en wat je verwacht. Vooral is het belangrijk om gezamenlijk vast te stellen waar het BIM-model voor gebruikt gaat worden. Wat is het doel, welke informatie moet er uit gehaald worden? Iedereen heeft vanuit zijn eigen discipline een eigen belang. Belangrijk is om dat te respecteren en met elkaar vast te stellen hoe het model moet worden opgebouwd zodat iedereen daar zoveel mogelijk profijt van heeft.  

Utopie

Naarmate het ontwerp proces vordert, neemt het belang van een goede samenwerking in BIM steeds meer toe. Daar waar in de ontwerpfase de architect het model opbouwt samen met de installatie-adviseur en constructeur zie je steeds meer dat toeleveranciers tijdens de technisch ontwerpfase óf uitvoeringsfase mee gaan doen. Het op een goede manier uitwisselen van de aspectmodellen en de clash control is daarbij van essentieel belang. De ideale situatie is dat iedereen met de zelfde BIM-software werkt, maar aangezien niet ieder pakket voor iedere discipline ideaal is, is dat een utopie. Het uitwisselen op basis van IFC werkt goed, mits je daar de kennis voor hebt is de conclusie van het gezelschap.

Daarnaast is het prettig dat jouw BIM-partners ook verstand van BIM hebben. Dat is in de praktijk helaas niet altijd het geval, maar ook niet zo vreemd. We zitten immers nog midden in het veranderingsproces van 2D naar 3D. Dus help elkaar waar nodig, daar worden we gezamenlijk beter van. Zoek elkaar op, in the Cloud, per telefoon of live!  Ja, daar is ie weer, het woord SAMENWERKING!

Shit in, is shit out

Het werken in BIM heeft meerwaarde. Denk aan calculeren op basis van BIM, het reduceren van faalkosten tijdens de uitvoering en het beheer van exploitatiekosten. Sommige aspecten hebben meerwaarde voor een opdrachtgever, andere voor een aannemer. Door te investeren in het voortraject, door het model op een juiste wijze te vullen met informatie, heb je er tijdens de uitvoering en het beheer van het gebouw voordeel mee. Consequentie is dat er voor de adviseurs en architecten meer werk verzet moet worden aan de voorkant om het er aan de achterkant goed uit te krijgen. Immers: Shit in, is shit out.

Door in de ontwerpfase de exploitatiekosten door te rekenen op basis van het BIM-model heeft BIM ook meerwaarde in het voortraject. Met name bij bestaande bouw kan dat zeer interessant zijn.

Oproep aan het onderwijs

We verbazen ons dat het beroepsonderwijs in Nederland achter loopt op het gebied van BIM-ontwikkelingen. De ervaring is dat stagiaires niet inzetbaar zijn, en dus eerst een opleidingstraject moeten doorlopen voor dat ze aan de slag kunnen. Er zijn al bedrijven die geneigd zijn om daarom geen stagiaires meer aan te nemen. Het onderwijs MOET mee!!

Gelukkig heeft Marc Dankers zijn stagiaire (Avans) meegenomen die enthousiast is over BIM. Ook SATIJNplus heeft iemand in dienst via Avans die inmiddels goed met Revit overweg kan. Helaas zijn we dus afhankelijk van de interesse en initiatief van enkele individuen. Waar blijft het onderwijs als collectief???

Vanuit de groep kwamen gelukkig ook voorzichtig positieve berichten. 
Zuyd Hogeschool zou er mee bezig zijn. Er is hoop!?

Via deze weg doe ik een oproep aan het beroepsonderwijs, sector Bouwkunde om aan deze tafel aan te schuiven, en met ons mee te praten over de BIM-ontwikkelingen. Ook studenten zijn welkom!

BIM-GEBRUIKERSGROEP ZUID-NEDERLAND

Wij kijken terug op een zinvolle bijeenkomst. Iedereen zat met een open mind aan tafel. Er is unaniem behoefte aan een vervolg. Het lijkt er op dat er een BIM-gebruikersgroep Zuid-Nederland is geboren!

Helaas zijn nog niet alle disciplines vertegenwoordigd. Het zou mooi zijn als ook een opdrachtgever, een installateur, een vastgoedbeheerder en het onderwijs wil aanschuiven. Ook collega-architecten wil ik bij deze uitnodigen. 

De volgende bijeenkomst is gepland op dinsdag 2 juni a.s. vm.

Interesse?

Meld je aan via info@satijnplus.nl ovv: BIM-gebruikersgroep Zuid-Nederland.

Bij een volgende bijeenkomst zullen we dieper in gaan op onderwerpen welke naar behoefte worden vastgesteld. Leden van de groep, of iemand extern, zal dan een verhaal houden over het betreffende onderwerp.

Met dank aan de deelnemers voor hun inbreng: 

Cas Janssen van Huybregts-Relou, Ramon Smeets van Smeets Bouw, Pascal van Ree en Frank Houben van Berkvens, Walter Leurs van K-plus, Mike van der Veur van Vijf Koppen, Pascal Nieling van Nipa, Marc Dankers en Dennis Schulds van Dankers Slimmer Bouwen, Erik Bolwerk van Bolwerk Weekers, Stefan Janssen en Jurgen Kruijzen van Klictet, Ger van Lieshout van Tielemans, Math Luijten van Deerns, Wim Kleijnen van Brekelmans en Fred Kloet van Procosgroup. En ten slotte ook mijn collega's en BIM modelleurs: Sven van Deurzen, Robert Hubert en Dave Sluijsmans.

Ik kijk nu al uit naar de volgende bijeenkomst!

Maarten Simonis
Sr.-projectleider | BIM coördinator