Als een gerealiseerd bouwproject binnen de zorg door de gebruikers gelabeld wordt met "geslaagd" of zelfs "goed", betekent dit in elk geval dat binnen het realiseringsproces de rol van de architect en zijn daarmee samenhangend adviseurschap op een andere wijze is ingevuld dan vaak te doen gebruikelijk.
De gevraagde creativiteit moet de vooringenomenheid, eigen behoeften, dogma's en fetisjistische prioriteiten van de ontwerper overstijgen. Het openstaan voor wat in de belevingswereld van de gebruikers speelt (cliënt, verzorgenden, specialisten) moet namelijk zwaarwegender zijn dan de veel voorkomende gefocuste opvattingen van veel ontwerpers.
Het zou immers moeten gaan om de "helende" en "stimulerende"werking van de faciliterende gebouwde omgeving. Dit betekent dat je als architect-adviseur jezelf eerst moet verdiepen in de gebruikers met behulp van de zorgspecialisten ten einde te achterhalen waar het voor hen in de gebouwde omgeving om gaat. Dit blijken vaak heel andere aspecten en elementen te betreffen dan hetgeen binnen de ontwerpwereld als bijzonder gekwalificeerd wordt!
Zo bleken in de regel in het oogspringende, afwijkende en bijzondere oplossingen bij architecten grote waardering op te roepen, maar binnen de wereld van de psychogeriatrie daarentegen onrust te veroorzaken.
Het is derhalve evident dat de prioriteit bij het gebruik en de gebruikers moet liggen en niet in een vaak voorkomend gepreconceptioneerde houding van een individueel architect. Diepgang van de architect toont zich wanneer hij de vertaalslag realiseert van de gewenste beleving binnen de gebouwelijke omgeving.
Pilot: Innovatie in de zorg
Dit fenomeen komt sterk naar voren in een pilotproject voor een goede, gewenste huisvesting voor cliënten in zorgcentrum “De Hokseberg” in ’t Harde tussen Zwolle en Apeldoorn. In samenwerking met de TU Delft en de Universiteit Amsterdam wordt een gebouw ontworpen dat een betere geheugenactiviteit, beweging en pijndiagnostiek bij ouderen met dementie kan bewerkstelligen. Dit gebeurt o.a. door middel van een belevingsroute, gedoseerd contact met de wereld ‘buiten’, de juiste lichttoetreding/intensiteit en herkenbare rurale elementen. Onderzoek heeft namelijk aangetoond dat herkenning leidt tot rust en afwijking aanleiding geeft tot onrust. Er is dus alles aan gelegen om bij deze categorie mensen grensverleggende vormentaal, materiaalkeuzen en kleuren te voorkomen.
De uitdaging voor de architect is derhalve gelegen in het creëren van een concept dat beantwoordt aan de primaire vraag: "realiseer een faciliterend gebouw binnen de zorg" .
We moeten die uitdaging oppakken!
Ir. Leo Petit
Specialist “wonen en zorg” in alle vormen
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Bedankt voor de belangstelling, geef hier een reactie (incl. afzender) op deze SATIJNplusBLOG. Mede namens de andere lezers bedankt voor de feedback.