DON QUICHOT 05 | Een aantrekkelijke schoonheid

‘Memory–buildings should respect the culture from which they have developed’

Titel van het zevende hoofdstuk van het essay ‘The Seven Lamps of Architecture’ geschreven door John Ruskin in mei 1849.

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) heeft zes esthetische uitgangspunten ontwikkeld voor het restaureren van monumenten. Voor u eerder op een rijtje gezet in Don Quichot 03.

Restaureren met kwaliteit

Tijdens het symposium “Restaureren met kwaliteit”, georganiseerd door de Rijksdienst Cultureel Erfgoed (RCE) in Utrecht, zijn deze punten helder gepresenteerd. Het duo dat de voordracht verzorgde, bestond uit Bastiaan van de Kraats, architect van 1m98 (!), en Jacqueline von Santen, senior-adviseur cultuurhistorie bij het RCE.

Met illustratieve, inspirerende voorbeelden van restauratieprojecten hebben ze bijzonder fraai de punten besproken en laten zien met pakkende voorbeelden uit het alledaagse leven, de beeldende kunst en de literatuur.

‘Zet in op herstel van historisch materiaal.’

Hét discussiepunt in deze blog.

Maar is herstel altijd nodig?

Neen, indien het gebouw constructief en bouwtechnisch niet lijdt. Of dat er geen onacceptabele vervolgschade ontstaat.

Schoonheid

Verval kan namelijk zo mooi zijn! Vaak zoeken wij dat op in het buitenland, maar in Nederland is bijna alles in orde en schoon. Jammer.

Als conservatiearchitect, zoals onze Belgische collega’s ons restauratiearchitecten noemen, kunnen wij het verval waarderen en conserveren.

Waarom dan alles herstellen?

Oost-Duitsland

Bovenstaande foto’s zijn van een bouwwerk uit voormalig Oost-Duitsland. Lang was er geen geld om dit gebouw te onderhouden. Toen de financiën aanwezig waren, hebben ze ervoor gekozen het constructief en bouwtechnisch vervallen deel te herstellen. De overige onderdelen zijn in hun verval gelaten. Ze worden wel verder in hun verval begeleid. Let op, dus niet verwaarloost! Nu kunnen we dit gebouw veilig gebruiken, bezoeken en ervan genieten.

Mooi verval

Niet alle monumentale gebouwen kun je in hun verval laten zien. Dit is met name afhankelijk van de nieuwe functie. Maar als het mogelijk is, dus als ongemakken zoals bijvoorbeeld stof of gruis, geaccepteerd kunnen worden, dan laat het stukje bouwhistorie van het gebouw gewoon zien.

Maar gaan de opdrachtgevers met ons mee in dit avontuur? Als we ze kunnen overtuigen van deze schoonheid, dan kan een gebouw haar historisch (fraai) verval laten zien.

Tot het volgende blog!

Angelina Valleau

Bouwkundig tekenaar