BIM; kansen voor facilitymanager.

Het plaatsje Born in Limburg was afgelopen april weer ‘the place to be’ voor de BIM Gebruikersgroep Zuid-Nederland. Wij ontvingen een gemêleerd gezelschap van enthousiaste gebruikers. De diversiteit van de groep zorgt voor goede input vanuit de verschillende invalshoeken. Alle leden tonen bereidheid om collega-gebruikers te helpen en uiteraard ook om zelf beter te worden in hun werk.

Gebouweigenaren en BIM

Deze keer waren eigenaren van vastgoed c.q. gebouwenbeheerders uitgenodigd om deel te nemen aan het overleg.

Het is namelijk belangrijk dat eigenaren van vastgoed en facilitymanagers het belang van de toepassing van BIM zien voor hun organisatie. Niet alleen tijdens de (ver)bouw maar ook in het kader van beheer en onderhoud. De laatste fase in een bouwproces, maar meteen ook de langste fase. Toch is de exploitatiefase in relatie tot BIM, vandaag de dag nog steeds onvoldoende belicht.

Circulair BIM

Onze gast, Fred Kloet van Procos Group licht toe: BIM levert veel informatie over het gebouw, die gebruikt kan worden voor het plannen, beheren en onderhouden van een gebouw. Denk hierbij aan diensten zoals ruimtebeheer, brandbeveiliging en compartimentering, technisch onderhoud, energievoorziening en schoonmaak beheer.

Zoals gezegd; voor gebouweigenaren een hele nieuwe wereld en vraagt meer investeringskosten in de beginfase ter realisering van het rendement in de laatste (maar wel langste) fase van het bouwproces. Er wordt namelijk aan de voorkant van het proces meer input gevraagd van de opdrachtgever. Om de juiste informatie van het model te koppelen, moet deze informatie wel in het model zitten.

Er ligt voor ons als gebruikers van BIM een uitdaging om de voordelen van BIM voor gebouweigenaren steeds opnieuw én helder uit te leggen.

Objectenbibliotheek

Frank Houben en Pascal van Ree van Berkvens, waren present om ons informatie te geven over de door hen ontwikkelde ‘Objectenbibliotheek’.

Een klantgerichte database om de gebruiker beter van dienst te kunnen zijn. 

Een interessante discussie volgde over de voor- en nadelen van een objectenbibliotheek en aan welke eisen deze moest voldoen. Geconcludeerd werd dat uitwisseling een belangrijk aspect is, dus moet de naamgeving van de verschillende parameters identiek zijn. Ook moeten deze parameters een juiste benaming hebben als er een IFC bestand van wordt gemaakt. Onderstaande slide van de presentatie laat nog meer aandachtspunten zien.

Pointclouds

Sebastiaan van de Ven van Goudstikker de Vries nam ons mee in de wereld van ‘Pointclouds’. Een pointcloud is een wolk van miljarden meetpunten die gemaakt wordt door een 3D scanner in een bestaand gebouw. De BIM-modelleur kan van deze verzameling van puntjes uitwerken tot een 3D tekenmodel.

De kwaliteit van een Pointcloud hangt af van de kwaliteit van de apparatuur en de afstand t.o.v. het gebouw. Heb je eenmaal een Pointcloud gemaakt dan kan deze worden gebruikt in bijvoorbeeld Revit en Archicad.

Om verkeerde interpretatie te voorkomen, blijft het altijd wenselijk dat de modelleur ook ter plekke is geweest. Ook de ervaring van een BIM-modelleur speelt een grote rol in de correctie uitwerking van de pointclouds. De inrichting van ruimte en de omgeving zijn vaak storende elementen voor een perfecte Pointcloud. Sommige scanners zijn daarom al uitgerust met een foto-app. Een nieuwe ontwikkeling is de ‘Scan to BIM’, hier wordt een Pointcloud automatisch omgezet naar een model.

Dank voor jullie inbreng en veel succes met jullie BIM-projecten! 

Wij kijken uit naar onze volgende ontmoeting op 

dinsdag 13 oktober a.s. om 09.00 uur in Born.

Interesse en ben je gelokaliseerd in Zuid Nederland?

Meld je aan via info@satijnplus.nl, 

ovv: BIM-gebruikersgroep Zuid-Nederland.

Diegene die een agendaonderwerp heeft, laat het ons weten!

Maak vooral ook gebruik van onze Linkedin-Groep

Sven van Deurzen

BIM Modelleur

BIM gebruikersgroep Zuid Nederland 2 juni 2015

Op 2 juni j.l. was de 2^e bijeenkomst van de “BIM gebruikersgroep Zuid Nederland” (BIM-gg ZNL). Bijna alle deelnemers van de vorige keer, waren ook dit maal weer enthousiast naar Born afgereisd. Daarnaast is de groep met 10 mensen extra gegroeid tot 35 mensen. Het is top dat iedereen zo betrokken is!

De aanwezigen hebben hun mooiste BIM-ervaringen van de eerste helft van 2015 met elkaar gedeeld. We zien dat er interessante dingen gebeuren op dit gebied en concluderen dat ons werkplezier er alleen maar mee wordt vergroot. Hoe mooi is dit?

Meerwaarde

De BIM-gg ZNL is een initiatief dat is ontstaan vanuit de behoefte om kennis te delen (zie blog Sven van Deurzen). Het is dan ook mooi dat de deelnemers bereid zijn om hun kennis en expertise, geheel vrijblijvend en kosteloos, met elkaar te delen.  De BIM-gg ZNL is wat dat betreft uniek doordat het niet commercieel getint is.

De groep bestaat uit een gemêleerd gezelschap. Veel verschillende disciplines nemen hieraan deel. Onze oproep aan het beroepsonderwijs tijdens de vorige sessie heeft gevolg gekregen; Ruud de Theije van Zuyd Hogeschool was aanwezig met 2 studenten.

Er is dus veel animo. We willen er echter wel voor waken dat de groep niet te groot wordt omdat juist die interactie een meerwaarde biedt. Van de andere kant missen we nog een paar disciplines binnen de groep. We zullen dus moeten nadenken hoe we deze twee tegenstrijdigheden kunnen tackelen.

Wat stond er op de agenda:

BIG-BIM

Cas Janssen van Huybrechts Relou en Sven van Deurzen van SATIJNplus hebben een duo-presentatie gegeven over hun ervaring met BIG-BIM bij het project “herontwikkeling locatie Providentia te Sterksel”. Het was een sprong in het diepe waar ze veel valkuilen tegenkwamen die overbrugd moesten worden. De hoeveelheid van participanten en de benodigde communicatie en afspraken daaromheen bleek van cruciaal belang. De vraag die gesteld moet worden is vanaf welk moment je dit traject in gaat. Tevens blijkt dat juist bij BIG-BIM van belang is dat iemand de regie voert.

IFC

Marc Dankers van Dankers Slimmer Bouwen heeft ons meegenomen in de wereld van IFC. Een, voor mij, complexe materie. Volgens Marc is het echter heel simpel: “Je moet het model goed opbouwen, vervolgens op de juiste wijze exporteren en tenslotte moet de ontvanger het op een correcte manier importeren. Dan kan er niks mis gaan.” Piece of cake dus ;)

Conclusie is in ieder geval dat het uitwisselen van het model, zonder gegevensverlies, via IFC goed moet kunnen gaan. Daar is Marc van overtuigd. Het is van belang dat je de juiste instellingen hanteert. Dit kun je het beste, steeds weer, op kleine schaal uittesten zodra er sprake is van het uitwisselen van modellen tussen 2 programma’s, waarvan er minimaal één nog onbekend is.

Voor sommige analfabeten op het gebied van IFC, zoals ondergetekende, was het verhaal van Marc ietwat te technisch. Gelukkig was dat niet voor iedereen het geval, en was er voldoende ruimte om na te praten en nog verder de diepte in te gaan. Het mooie is dat men elkaar via de gebruikersgroep weet te vinden en er spontaan vervolgafspraken ontstaan om over een bepaald onderwerp, zoals IFC, door te praten.

Clash Control.

Mike van de Veur van Vijf Koppen heeft ons geleerd dat bij Clash-Control het niet zozeer gaat over de vraag: “welk programma kies ik” maar eerder: “welke soorten Clash wil ik controleren?”. Tenslotte heeft Mike laten zien wat de verschillen zijn tussen de diverse Clash-programma’s. “De mogelijkheden zijn groot, maar communicatie blijkt toch altijd weer bindend te zijn”, aldus Mike.

In tegenstelling tot de presentatie van Marc, waarbij de diepte werd opgezocht, heeft Mike ons vanuit een helicopterview bewust gemaakt waar het om gaat bij Clashcontrol. Wij kunnen ons ook op dat vlak aanvullen.

Waar zijn onze opdrachtgevers?

Helaas moeten we constateren dat onze opdrachtgevers de BIM-gg ZNL nog niet weten te vinden. Of is men gewoon nog niet met BIM bezig? Terwijl BIM voor beheer van gebouwen toch echt een meerwaarde kan hebben. Opdrachtgevers krijgen notabene bij oplevering van een bouwproject een BIM-model cadeau! Hier kan men allerlei essentiële informatie uithalen voor o.a. beheer- en facilitymanagement. Denk bijvoorbeeld aan het maken van een MJOP (meerjarenonderhoudsplan) en het berekenen van de exploitatiekosten.

BNA

Naast de opdrachtgevers ontbreken ook de collega-architectenbureaus bij de BIM-gg ZNL. Ik ben van mening dat een architectenbureau een cruciale rol kan hebben in het hele BIM-proces. Een architect heeft namelijk de overall view op een bouwproces, weet welke participanten erbij betrokken moeten worden en kan als geen ander de coördinatie op zich nemen om te komen tot een correct model dat clashvrij is. Vanuit die overtuiging zijn wij, SATIJNplus, ook met BIM bezig.

De BNA heeft in ieder geval laten weten zeer positief te zijn over ons initiatief. Wellicht is er via dit blog interesse gewekt bij collega bureaus en nemen zij ook deel aan de volgende bijeenkomst.

Onderwijs

Naar aanleiding van de vorige bijeenkomst hebben wij contact gezocht met Zuyd Hogeschool. Dit heeft er toe geleid dat SATIJNplus, SmeetsBouw en Volantis gesprekken hebben gevoerd met Zuyd Hogeschool over hun BIM-onderwijsprogramma voor 2015/2016. Zo wordt het onderwijs afgestemd op de behoefte en kennis vanuit het bedrijfsleven. Zuyd Hogeschool heeft ons overtuigd er serieus mee bezig te zijn.

Ook met Avans Hogeschool is contact gelegd. Een afspraak is in de maak.

Met Cas Janssen van Huybrechts Relou heb ik in mei j.l. een gastcollege mogen geven voor studenten Vastgoed-Makelaardij bij Fontys Hogeschool over BIM-toepassingen vanaf initiatief-, ontwerp- en realisatie tot en met de beheerfase.

Bedreiging?

Tevens heb ik met collega Sandra Wigmans een gastcollege mogen geven voor studenten van de Academie van Bouwkunst in Maastricht. Opmerkelijk was dat deze aankomende architecten BIM zien als een bedreiging voor hun ontwerpvrijheid.

Delen van onderzoekresultaten

Ruud de Theije gaf aan dat een aantal van zijn studenten goede afstudeeronderzoeken t.a.v. BIM heeft gemaakt. Deze onderzoeken worden gemaakt met, en in opdracht van een bedrijf. De resultaten van het onderzoek zouden voor meer bedrijven waardevol kunnen zijn. Hij betreurt het dat de studenten de onderzoeksrapporten niet openbaar mogen stellen. 

Dit is enerzijds begrijpelijk omdat er vaak bedrijfsspecifieke informatie in staat. Anderzijds zou het mooi zijn om in het kader van kennisdeling de nuttige informatie wel open te stellen. Of willen we elkaar, en dus ook de studenten, aan het werken houden door steeds weer het wiel uit te vinden?

Mogelijk kan één van deze studenten tijdens een volgende bijeenkomst een presentatie geven over zijn of haar afstudeeropdracht.

Vervolg

Er zijn alweer voldoende ideeën over onderwerpen voor een volgende bijeenkomst. Om het voor opdrachtgevers aantrekkelijk te maken denk ik dat we BIM in relatie tot gebouwbeheer in ieder geval op de agenda plaatsen. De agendapunten worden afgestemd op behoefte vanuit gebruikersgroep. Onderwerpen kun je doorgeven aan msimonis@satijnplus.nl

De vervolgbijeenkomst staat gepland op 
dinsdag 6 oktober a.s. om 09.00 uur in Born. 
Interesse en ben je gelokaliseerd in Zuid Nederland?

Meld je dan aan via info@satijnplus.nl

o.v.v.: BIM gebruikersgroep Zuid-Nederland.

Specifiek wil ik nogmaals opdrachtgevers, gebouwbeheerders en architecten uitnodigen deel te nemen. By the way: de gebruikersgroep vraagt zich af waarom alleen heren deelnemen. Het is niet de bedoeling dat het een herenclubje wordt. Waar zijn de dames?

Ik ontmoet jullie graag weer  in oktober!

Maarten Simonis

Sr.-projectleider | BIM coördinator

Samen kansen zien met BIM

Eind vorig jaar deed mijn collega Sven een oproep aan de 'bouwwereld' om met ons te sparren over een werkbaar BIM-proces. Zijn blog heeft veel reacties opgeroepen met als resultaat dat wij op 11 februari jl. met 20 personen aan tafel zaten om te praten over praktische kennisdeling, sparren en samen kansen zien.

Een divers gezelschap was aanwezig. Enerzijds mensen die betrokken zijn aan de voorkant van het BIM-proces en anderzijds mensen die juist met de realisatie van een gebouw bezig zijn.

Het is duidelijk dat iedereen vanuit zijn eigen discipline tegen het BIM-proces aankijkt, maar het is vooral mooi om te zien dat men begrip toont voor elkaars belangen. Alleen dan is de samenwerking optimaal en zal het resultaat goed zijn.

Samenwerking

We hebben gesproken over de knelpunten die we in de dagelijkse praktijk tegenkomen. Daarbij trokken wij al snel de conclusie dat het steeds weer gaat over samenwerking, samenwerking en samenwerking.

Samenwerking is bij het hele BIM-proces van essentieel belang. Daarbij speelt de techniek van Revit, of een ander BIM-programma, van minder belang. Wel is het goed om van elkaar vooraf te weten hoe je in het BIM-proces staat, wat je ervaring is en wat je verwacht. Vooral is het belangrijk om gezamenlijk vast te stellen waar het BIM-model voor gebruikt gaat worden. Wat is het doel, welke informatie moet er uit gehaald worden? Iedereen heeft vanuit zijn eigen discipline een eigen belang. Belangrijk is om dat te respecteren en met elkaar vast te stellen hoe het model moet worden opgebouwd zodat iedereen daar zoveel mogelijk profijt van heeft.  

Utopie

Naarmate het ontwerp proces vordert, neemt het belang van een goede samenwerking in BIM steeds meer toe. Daar waar in de ontwerpfase de architect het model opbouwt samen met de installatie-adviseur en constructeur zie je steeds meer dat toeleveranciers tijdens de technisch ontwerpfase óf uitvoeringsfase mee gaan doen. Het op een goede manier uitwisselen van de aspectmodellen en de clash control is daarbij van essentieel belang. De ideale situatie is dat iedereen met de zelfde BIM-software werkt, maar aangezien niet ieder pakket voor iedere discipline ideaal is, is dat een utopie. Het uitwisselen op basis van IFC werkt goed, mits je daar de kennis voor hebt is de conclusie van het gezelschap.

Daarnaast is het prettig dat jouw BIM-partners ook verstand van BIM hebben. Dat is in de praktijk helaas niet altijd het geval, maar ook niet zo vreemd. We zitten immers nog midden in het veranderingsproces van 2D naar 3D. Dus help elkaar waar nodig, daar worden we gezamenlijk beter van. Zoek elkaar op, in the Cloud, per telefoon of live!  Ja, daar is ie weer, het woord SAMENWERKING!

Shit in, is shit out

Het werken in BIM heeft meerwaarde. Denk aan calculeren op basis van BIM, het reduceren van faalkosten tijdens de uitvoering en het beheer van exploitatiekosten. Sommige aspecten hebben meerwaarde voor een opdrachtgever, andere voor een aannemer. Door te investeren in het voortraject, door het model op een juiste wijze te vullen met informatie, heb je er tijdens de uitvoering en het beheer van het gebouw voordeel mee. Consequentie is dat er voor de adviseurs en architecten meer werk verzet moet worden aan de voorkant om het er aan de achterkant goed uit te krijgen. Immers: Shit in, is shit out.

Door in de ontwerpfase de exploitatiekosten door te rekenen op basis van het BIM-model heeft BIM ook meerwaarde in het voortraject. Met name bij bestaande bouw kan dat zeer interessant zijn.

Oproep aan het onderwijs

We verbazen ons dat het beroepsonderwijs in Nederland achter loopt op het gebied van BIM-ontwikkelingen. De ervaring is dat stagiaires niet inzetbaar zijn, en dus eerst een opleidingstraject moeten doorlopen voor dat ze aan de slag kunnen. Er zijn al bedrijven die geneigd zijn om daarom geen stagiaires meer aan te nemen. Het onderwijs MOET mee!!

Gelukkig heeft Marc Dankers zijn stagiaire (Avans) meegenomen die enthousiast is over BIM. Ook SATIJNplus heeft iemand in dienst via Avans die inmiddels goed met Revit overweg kan. Helaas zijn we dus afhankelijk van de interesse en initiatief van enkele individuen. Waar blijft het onderwijs als collectief???

Vanuit de groep kwamen gelukkig ook voorzichtig positieve berichten. 
Zuyd Hogeschool zou er mee bezig zijn. Er is hoop!?

Via deze weg doe ik een oproep aan het beroepsonderwijs, sector Bouwkunde om aan deze tafel aan te schuiven, en met ons mee te praten over de BIM-ontwikkelingen. Ook studenten zijn welkom!

BIM-GEBRUIKERSGROEP ZUID-NEDERLAND

Wij kijken terug op een zinvolle bijeenkomst. Iedereen zat met een open mind aan tafel. Er is unaniem behoefte aan een vervolg. Het lijkt er op dat er een BIM-gebruikersgroep Zuid-Nederland is geboren!

Helaas zijn nog niet alle disciplines vertegenwoordigd. Het zou mooi zijn als ook een opdrachtgever, een installateur, een vastgoedbeheerder en het onderwijs wil aanschuiven. Ook collega-architecten wil ik bij deze uitnodigen. 

De volgende bijeenkomst is gepland op dinsdag 2 juni a.s. vm.

Interesse?

Meld je aan via info@satijnplus.nl ovv: BIM-gebruikersgroep Zuid-Nederland.

Bij een volgende bijeenkomst zullen we dieper in gaan op onderwerpen welke naar behoefte worden vastgesteld. Leden van de groep, of iemand extern, zal dan een verhaal houden over het betreffende onderwerp.

Met dank aan de deelnemers voor hun inbreng: 

Cas Janssen van Huybregts-Relou, Ramon Smeets van Smeets Bouw, Pascal van Ree en Frank Houben van Berkvens, Walter Leurs van K-plus, Mike van der Veur van Vijf Koppen, Pascal Nieling van Nipa, Marc Dankers en Dennis Schulds van Dankers Slimmer Bouwen, Erik Bolwerk van Bolwerk Weekers, Stefan Janssen en Jurgen Kruijzen van Klictet, Ger van Lieshout van Tielemans, Math Luijten van Deerns, Wim Kleijnen van Brekelmans en Fred Kloet van Procosgroup. En ten slotte ook mijn collega's en BIM modelleurs: Sven van Deurzen, Robert Hubert en Dave Sluijsmans.

Ik kijk nu al uit naar de volgende bijeenkomst!

Maarten Simonis
Sr.-projectleider | BIM coördinator

Niet alle pieten doen mee. Van little BIM naar BIG BIM

Cartoon van collega Ron Werne

Niet alle pieten doen mee. Nee, nog niet. Maar ondertussen gaat de Sint door met de pieten, onze ketenpartners die wel de stap hebben gemaakt. Lerende BIMpartners die uiteraard weten waar BIM voor staat en die in de praktijk voortgang boeken, maar ook tegen een aantal zaken aanlopen.

Collega, Sven van Deurzen, onze meest ervaren BIM-modelleur en coördinator is daarom op zoek. Op zoek naar sparringpartners in de bouwketen. Ervaren BIM-partners die meedenken en samen willen werken aan een optimaal bouwproces.

W i l          j i j          m e t          o n s         m e e          d e n k e n  ?          

Strategie en communicatie
Sven vertelt: of je nu 3D tekent of traditioneel, alles staat en valt met strategie en communicatie. Dat bewijst de praktijk keer op keer. Eerst alle koppen bij elkaar steken. Het vertrouwen naar elkaar uitspreken en samen de schouders eronder zetten, verantwoordelijk voelen en verantwoordelijkheid nemen voor de optimale realisatie van een bouwproject. Het uiteindelijk vastgestelde BIM-protocol wordt het startdocument.

Wie zit er aan tafel?
Wie zijn eigenlijk die ‘koppen’ die aan de tafel moeten gaan zitten? Een BIMtraject is nog redelijk nieuw. Een manager of projectleider die geen enkele BIMervaring heeft wordt dringend geadviseerd zijn BIMmodelleur mee te nemen. Hij of zij kan mogelijke problemen én kansen als eerste herkennen en vooraf adviseren.

Ambitie
Een bouwteam gaat ambitieus van start. Architect, aannemer, constructeur en
E & W-adviseurs gaan samen BIMmen en leveren hun tekeningen zo volledig mogelijk aan. Diegene die de regierol heeft (de aannemer of architect als Sint, om maar in de sfeer van deze tijd te blijven), wordt het centrale coördinatiepunt. Diegene controleert, gaat in overleg en stelt eventueel bij. Tot zover, weinig problemen.

Nieuwe rol voor onderaannemers c.q. partners
In de praktijk constateren wij dat een project vertraging oploopt door de gewijzigde rol en verantwoordelijkheid die men verwacht van onderaannemers/partners. De (voor kort) sturende hoofdaannemer verwacht nu dat zijn onderaannemers zelf verantwoordelijk zijn voor het aanleveren van de bouwtechnische gegevens van hun producten. De onderaannemers moeten daardoor zelf de benodigde gegevens bemachtigen bij hun ketenpartners.

De praktijk
Onderaannemers zijn fantastische specialisten op hun gebied. Maar ‘BIMmen’ is een nieuwe manier van werken. In de praktijk constateren de ketenpartners dat enige koppeling met elkaars producten ontbreekt. De een kan niet modelleren zonder de gegevens van de ander. Een vicieuze cirkel. Aan tafel met zijn allen zou je denken. Kennis en informatie delen en in het belang van het project samen oplossen!

Software
Het ultieme proces is natuurlijk samenwerken in één 3D-model. Dat noemen we BIG BIM. Het voorkomt dubbel tekenwerk en laatste moment wijzigingen, met als gevolg vertraging aanvraag bouwvergunning. Maar helaas. Aangezien er niet één uniform 3D-tekenpakket is, kan er ook niet gewerkt worden in één BIM-model, tenzij alle partijen een IFC-model (open standaard voor objectuitwisseling tussen softwareprogramma’s in de bouw) maken en deze op een BIM-server plaatsen.

Sparringspartners
Er zijn al voldoende partijen die actief participeren. Zij delen hun kennis en ervaring en boeken voortgang. Zij zijn ook de ambassadeurs die nog niet deelnemende partners in de bouwketen kunnen overtuigen. En dat is noodzakelijk. Want een Sint zonder voldoende pieten, is een omelet zonder eieren. Toch?

Nogmaals: wie spart er met ons mee om te komen tot een optimaal werkbaar proces?

Sven is bereikbaar via svandeurzen@satijnplus.nl en ziet jullie ervaringen en reacties graag tegemoet!



Sven van Deurzen, BIM-modelleur

BIM: shit in is shit out

Zoals bekend zijn wij als organisatie actief bezig met BIM (*). Doordat al onze tekenaars en projectleiders zijn omgeschoold naar Revit en wij alle nieuwe projecten standaard in BIM (dus in 3D) uitwerken, denk ik dat wij ons inmiddels een volwaardig BIM-bureau mogen noemen. 

Voor de geïnteresseerden: filmpje van 3 min "What is BIM"

Afhankelijk

Echter, wij kunnen pas echt “bimmen” als alle ketenpartners met ons samenwerken aan het creëren van een volwaardig BIM-model. Wij realiseren ons daarom des te meer dat wij afhankelijk zijn van onze ontwerpteampartners. Dat was de reden waarom ik graag in ging op de uitnodiging om, samen met Smeets Bouw, een presentatie te houden voor de LIS, de Limburgse Installatie Sociëteit, onder het motto “BIM, en hoe nu verder”.

Harde teleurstellende cijfers

Ter voorbereiding op deze presentatie heb ik mij afgevraagd hoe kijken installateurs aan tegen BIM. Het onderzoek van USP Marketing Consultancy gaf mij de antwoorden.

Een paar feiten:

Iedereen haalt zijn informatie uit BIM

• 9% van de installateurs werkt aan één of meer projecten met BIM

• 84% W-installateurs en 70% E-installateurs heeft nooit gehoord van BIM (!)

• 32% (middel)grote installatiebedrijven heeft praktijkervaring met BIM

Mis de boot niet

Dat was voor mij even schrikken. Ik, werkzaam bij een ervaren BIM-organisatie, was mij hiervan dus niet bewust. 

In de praktijk merk ik wel dat de installatiebranche achter ligt met BIM, maar in deze omvang had ik niet verwacht. 

Realiseer mij des te meer dan het niet veel zin heeft om als architectenbureau voor de troepen uit te lopen, als de overige partners (nog) niet meekunnen. Tijdens de LIS-presentatie heb ik dan ook een oproep gedaan aan de installateurs om de draad op te pakken voordat zij de boot te missen.

Geen BIM, geen deelname

Opdrachtgevers zien gelukkig steeds vaker de meerwaarde van BIM. 

Onlangs ben ik betrokken geweest bij een selectie van installateurs voor een middelgroot zorgproject waarbij de opdrachtgever als absolute voorwaarde heeft gesteld dat de alle betrokken partijen ervaring moeten hebben met BIM. Geen BIM, geen deelname. Een harde eis, maar een duidelijk signaal.

Generale repetitie

Gelukkig werken wij met een deel van die 9% van de installateurs en installatie-adviseurs die wel met BIM werken. Dit levert mooie resultaten op. Zowel qua faalkostenreductie als qua samenwerking. Door het houden van BIM-sessies in plaats van ontwerpteambesprekingen zijn wij het gebouw virtueel aan het bouwen. Zie het als try-outs met uiteindelijk de generale repetitie voor aannemers en installateurs. BIM heeft dus grote voordelen voor de uitvoerende partijen.

Vorige week was ik bij de BIM-inspiratiesessie van Klictet, installatieadviseur. Zij lieten samen met Icop zien hoe je het programma van eisen kan koppelen aan een BIM-model. Daarnaast is een extra toegevoegde waarde voor de installatiebranche de gebouwsimulatie en het verbeteren van beheer en onderhoud. 

Shit IN = Shit OUT

Inmiddels zijn er mooie programma’s op de markt die de koppeling met het Revit model kunnen bewerkstelligen teneinde de nodige informatie uit het model te genereren (denk aan Archibus, Briefbuilder, BIM-connect). Het is daarbij wel van groot belang om de informatie er ook op een goede manier in te stoppen. Want, zoals Ramon Smeets, BIM-manager bij Smeets bouw, tijdens de LIS-presentatie terecht verkondigde: Shit IN = Shit OUT.  

Kortom het optimaal benutten van het BIM-model hangt samen met de zorgvuldigheid en accuraatheid waarmee de BIM-modelleur het model vult. Daar is ervaring voor nodig. Die ervaring kost tijd. 

Daarom via deze weg, nogmaals de oproep aan alle installateurs en installatieadviseurs om te gaan bimmen! Wij hebben jullie nodig om BIM naar een hoger level te brengen.

Interesse in een kennissessie?

Wij maken er graag tijd voor vrij. 

Een mailtje naar msimonis@satijnplus.nl is voldoende.

Maarten Simonis

Sr.-projectleider | BIM coördinator

(*) BIM is de oplossing die maakt dat alle relevante informatie gedurende het hele bouwproces wordt opgeslagen, gebruikt en beheerd in een digitaal (3D) gebouwmodel. Alle partijen die bij het bouwproces betrokken zijn werken met dezelfde informatie en zien dus van elkaar wat er gebeurt. 

De informatie is dan ook continu beschikbaar en altijd actueel. 

BIM, niet alleen bij nieuwbouw

Even terug

Toen SATIJNplus als restauratie-architect, begin jaren 90 met het computertekenen startten, waren wij, evenals onze collega’s, sceptisch. Hoe kan de computer het overnemen van de tekenplank? Zeker bij monumentale gebouwen, met de nodige ornamenten en weinig repetitie, leek dit onmogelijk. Toch durfden wij het aan. Inmiddels is in ons bureau geen tekenplank meer te vinden.

Van 2D naar 3D

Nu is weer een nieuw tijdperk aangebroken. Van 2D-tekenen gaan wij om naar 3D en werken integraal binnen projecten door te BIMMEN.  Nu zijn veel adviseurs van mening dat 3D-tekenen alleen is weggelegd voor nieuwbouw. SATIJNplus vindt daarentegen dat je het BIM-model optimaal moet inzetten. Dat betekent dat het integraal werken in de genen moet zitten. Het is dus wat ons betreft geen issue meer of en wanneer je gaat BIMMEN.

Zo zal bij bestaande gebouwen, monument of niet, gestart moeten worden met het maken van een volwaardig Revit-model. Dit kan middels het invoeren van 2D tekeningen in Revit. Of middel een 3D-laserscan dat via een pointcloud omgezet kan worden naar Revit. Dat levert vervolgens het informatiemodel op om bijvoorbeeld een volwaardig en gedegen haalbaarheidsonderzoek te verrichten.  Zo zijn wij ondermeer te werk gegaan bij het haalbaarheidsonderzoek van Kloostercomplex Beukenrode te Venray.

Haalbaarheidsonderzoek herbestemming kloostercomplex Beukenrode 

Het kloostercomplex Beukenrode in Venray is in het verleden benoemd tot gemeentelijk monument. De naastgelegen kerk is rijksmonument.  Bij herbestemming van het object dienen de kwaliteiten van het ensemble en architectuur zoveel mogelijk gehandhaafd te worden.

In het structuurplan is een uitgangspunt genomen die recht doet aan de bestaande architectonische kwaliteit. Het gebouw is aantrekkelijker gemaakt door de verhouding tussen netto en bruto oppervlak te verbeteren. De buitengevels blijven in verschijningsvorm onaangetast. Met de constructeur is de bestaande constructie geïnventariseerd en beoordeeld. Op basis hiervan is het voorontwerp ontwikkeld. Met de adviseur installaties zijn een aantal varianten ontwikkeld ten aanzien van de technische voorzieningen voor de appartementen. De energiezuinigheid en de exploitatiekosten zijn daarbij afgewogen.

BIM vs. beheer en onderhoud

Het BIM-model van een bestaand gebouw kan ook zonder plannen voor herontwikkeling benut worden. Denk aan beheer, onderhoud en facilitair management (BOFM) van het gebouw. Op basis daarvan zullen onze opdrachtgevers de voordelen van BIM gaan inzien: betere inzicht van kosten, het afwegen van de verschillende opties voor BOFM en het efficiënt en effectief volgen en plannen van het onderhoud.

BIM-Smart Revit en SATIJNplus

Op dit moment zitten wij als bureau in de implementatie-fase van BIM. Inmiddels zijn wij al ruim een jaar bezig met Smart Revit. Alle tekenaars zijn door Itannex opgeleid tot BIM-modelleurs. Ook het kaderpersoneel heeft een BIM-opleiding gehad. Verschillende projecten hebben inmiddels alle fasen van het bouwprojecten doorlopen in BIM. De nieuw projecten worden vanzelfsprekend opgestart in Smart Revit. Kortom het wordt langzaam gemeengoed. Ik ben ervan overtuigd dat wij binnenkort, net als in de jaren 90, niet beter meer weten!

Maarten Simonis

senior-projectleider |BIM coördinator